VAN DE VOORZITTER...

In de vorige versie van Eervol was ik reeds kort ingegaan op de verwachte effecten van de ‘wisseling van de wacht’ in Washington. Inmiddels heeft de overdracht plaatsgevonden en de Trump-administration is in charge. Gelijk na hun aantreden werd de wereld geconfronteerd met decreten en nieuwe ideeën die verstrekkende gevolgen kunnen hebben. De uitlatingen over Groenland, het Panamakanaal, de Gazastrip en Oekraïne leidden alom tot grote verbazing en zorgen over gebrek aan respect voor de soevereiniteit van onafhankelijke staten, en dit zelfs in de NAVO waarbinnen bondgenoten zich jarenlang schouder aan schouder hebben ingezet voor vrede en veiligheid.

In de media wordt openlijk twijfel uitgesproken of wij in Europa kunnen blijven vertrouwen op de Amerikaanse paraplu binnen de NAVO. Dit zou een kantelpunt in onze transatlantische geschiedenis betekenen maar laten we hopen dat het niet zover komt. Op het moment van schrijven hebben de eerste gesprekken tussen de VS en Rusland plaatsgevonden over de beëindiging van de oorlog in Oekraïne. Daarmee lijkt er een einde te komen aan de isolatie van Rusland. Voorafgaande aan de onderhandelingen meldde de Amerikaanse president al dat Oekraïne bezet gebied moet inleveren. Ook een lidmaatschap van de NAVO kon niet rekenen op steun van de VS. Dit moet president Poetin ongetwijfeld als muziek in de oren hebben geklonken. En alsof dat nog niet alles was, gaf de VS ook nog eens aan dat zij niet bereid zijn troepen te leveren voor een eventuele stabilisatiemacht die een ‘staakt-het-vuren’ zou moeten bewaken. Dit werd door de Russische delegatie al gelijk als vertrekpunt in de onderhandelingen gezien. De inmiddels ontstane verwarring en de daarmee gepaard gaande onzekerheid over veiligheidsgaranties gaan verder dan alleen de Oekraïne. Ongeacht de exacte uitkomst van de gebiedsonderhandelingen, zal de manier waarop een overeenkomst wordt geïmplementeerd en gehandhaafd, van groot belang zijn voor de Europese veiligheid op langere termijn. Dit geldt zeker voor onze NAVO-bondgenoten Estland, Letland en Litouwen, die volledig afhankelijk zijn van de afschrikking via artikel 5. Een gedemilitariseerde zone met beperkte troepenmacht met al dan niet een VN-mandaat, zal naar mijn mening onvoldoende blijken om Poetins expansiedrang effectief af te stoppen. Er is meer nodig! Het feit dat de Amerikaanse president heeft aangegeven dat hij niet van plan is om bij te dragen aan een eventuele troepenmacht, verhoogt de druk op de Europese bondgenoten. Ik hoop dat deze sense of urgency inmiddels is doorgedrongen tot alle Europese regeringen en dat er bereidheid is om onze collectieve verdediging op het vereiste niveau te brengen. Het gaat om militair vermogen en weerbaarheid van onze samenlevingen om een potentiële tegenstander af te schrikken en dat is veel meer dan geld alleen!

Militair vermogen + weerbaarheid van onze samenlevingen

De afgelopen jaren was het leiderschap in Europa ver te zoeken. De Britten hadden de EU reeds in 2020 verlaten. Ook Duitsland en Frankrijk hebben het leiderschap niet kunnen invullen, mogelijk vanwege interne verdeeldheid en andere prioriteiten. En dan zijn er natuurlijk nog de andersdenkende naties zoals Hongarije en Slowakije, die het lastig maakten om een eensgezind standpunt richting Poetin in te nemen. Ook de vele sancties uit de EU hebben Rusland niet op andere gedachten gebracht. Lichtpuntje is dat de Duitse verkiezingen de basis lijken te hebben gelegd voor een werkbare coalitie. In dit stadium van verwarring blijft de vraag of de soep ook zo heet wordt gegeten als deze wordt opgediend. Echter, over het feit dat er sprake is van een ‘stevige’ wake-up call uit Washington, bestaat mijns inziens geen enkele twijfel. Van belang is dat we de rust bewaren, blijven uitgaan van onze eigen waarden en normen en natuurlijk onze verantwoordelijkheid nemen om de afhankelijkheid van de VS te reduceren. Dat is niet alleen noodzakelijk voor onze eigen veiligheid, maar zeker ook voor het NAVO-bondgenootschap. Ik wens onze secretaris- generaal, Mark Rutte, veel succes bij de komende Top in Scheveningen.

Voordat ik afsluit breng ik nog even onze Algemene Vergadering onder uw aandacht. Die is op 17 april en zal traditiegetrouw plaatsvinden in Bronbeek. Naast de jaarvergadering, kijken we uit naar een interessant verhaal van genmaj KLu (bd) Pieter Cobelens, waarin hij zijn blik op de wereld met ons zal delen. Verder is er voor onze partners een bezoek aan het gerenoveerde museum geregeld en natuurlijk hebben we weer een overheerlijke rijstmaaltijd in de Kumpulan besteld. Tot de 17de!