Na de langste formatie ooit (299 dagen) werd het Kabinet Rutte 4 (VVD, D66, CDA en CU) op 10 januari 2022 beëdigd. Na ca. anderhalf jaar viel dit kabinet over de asielcrisis en bood op 7 juli 2023 haar ontslag in bij de Koning en was vanaf dat moment demissionair. Op 22 november van dat jaar volgden er verkiezingen en na lang onderhandelen werd het kabinet Schoof (PVV, VVD, NSC en BBB) geformeerd. Dit kabinet kon rekenen op een ruime meerderheid in de Tweede Kamer (88 van de 150 zetels), maar in de Eerste Kamer was dat niet het geval en dus was het kabinet afhankelijk van steun van oppositie-partijen. Met het motto ‘Hoop, lef en trots’ ging het nieuwe kabinet op 2 juli 2024 aan de slag.

Het was van groot belang voor ons land dat er een stabiele regering zou aantreden. Er lagen langslepende binnenlandse dossiers op het gebied van asiel, stikstof, woningbouw en de afhandeling van de toeslagenaffaire die slagvaardig moesten worden opgepakt. Tel daarbij op de grote zorgen over onze veiligheid na de illegale annexatie van de Krim en de oorlog in Oekraïne.

Ook op het gebied van buitenlandse betrekkingen en handelsbelangen is het alle ‘hens aan dek’. Met het aantreden van de nieuwe Amerikaanse regering is er twijfel ontstaan over het commitment van de Verenigde Staten aan NAVO’s artikel 5, voor de Russische agressor werd de rode loper uitgerold en de Europese leiders moesten diep buigen om mee te mogen praten over een oplossing van de oorlog in Oekraïne. En alsof dat nog niet genoeg was dreigen de VS te pas en te onpas met handelstarieven om hun ‘bondgenoten’ te dwingen naar hun pijpen te dansen. Ondertussen tekent zich voor de ogen van de hele wereld in Gaza een humanitaire crisis af. Orthodoxe krachten in de Israëlische regering lijken
‘vrij spel’ te krijgen om hun conservatieve ideeën te realiseren ten koste van de Palestijnse bevolking. Ook hier missen we effectieve internationale beïnvloeding om dit te stoppen en erger te voorkomen.

Nu stond het huidige kabinet al niet bekend om zijn doortastende aanpak van de grote uitdagingen die op het bordje liggen. Na elf maanden – wederom na onenigheid over de asielmaatregelingen – vertrok de PVV op 3 juni uit het kabinet. Andere partijen uitten hun onbegrip en afkeuring over deze stap: “Niet in het landsbelang!” werd er gescandeerd. Alsof dat nog niet genoeg was stapte, twee maanden voor de verkiezingen, ook het NSC op uit het inmiddels demissionaire kabinet, dat nu nog steunt op slechts 32 van de 150 zetels. Inmiddels worden de messen geslepen voor de komende verkiezingen en welke verwachtingen kun je dan nog hebben van dit minderheidskabinet?

De huidige crisisomstandigheden vragen allesbehalve om instabiliteit

Teleurstellend is het gebrek aan leiderschap en vooral het feit dat onze volksvertegenwoordigers er maar niet in slagen om in tijden van crisis het landsbelang boven hun eigen partij en individuele belangen te stellen. De huidige crisisomstandigheden vragen allesbehalve om instabili-teit. Dit leidt tot onvrede bij de kiezers.

Op 29 oktober gaan we weer naar de stembus. En zoals een groot voetballer ooit sprak: “elk nadeel heb z’n voordeel”. In het licht van de eerdergenoemde strategi-sche ontwikkelingen op het gebied van veiligheid, asiel, milieu, internationale betrekkingen en handel, is het goed dat alle partijen zich opnieuw positioneren en voor de kiezer duidelijke keuzes maken. Kijkend naar de peilin-gen, is de verwachting dat er minimaal drie, maar waar-schijnlijk weer vier partijen nodig zullen zijn voor een meerderheid. Dat betekent dus prioriteiten stellen, compromissen sluiten en onderhandelen waarbij het landsbelang niet het oog wordt verloren.

Wat we nodig hebben is een verkiezingsuitslag die leidt tot een korte formatie met als resultaat een stabiele coalitie met mandaat, zowel in de Tweede, als ook in de Eerste Kamer.

Wishful thinking? We gaan het zien!